خوف از عذاب (قرآن)یکی از انواع ترس، ترس از عذاب‌های خداوند است. در این مقاله آیات مرتبط با خوف از عذاب معرفی می‌شوند. فهرست مندرجات۱.۱ - دعوت‌کنندگان به توحید ۱.۲ - مؤمن آل‌فرعون ۱.۲.۱ - خوف از عذاب اقوام گذشته ۱.۲.۲ - خوف از عذاب قیامت ۱.۳ - حضرت ابراهیم ۱.۴ - پیامبر اسلام ۱.۵ - حضرت هود ۱.۶ - نمازگزاران ۲ - آثار خوف از عذاب ۲.۱ - اطعام ۲.۲ - عبرت‌آموزی ۲.۲.۱ - عبرت از کیفر مجرمان ۲.۲.۲ - عبرت از کیفر ستمگران ۲.۳ - فرار از جنگ ۲.۴ - قتل حضرت موسی ۲.۵ - مانع اجابت مشرکان ۳ - پاداش خوف از عذاب ۳.۱ - تکریم ۳.۲ - سرور ۳.۳ - مصونیّت از کیفر ۴ - عوامل خوف از عذاب ۴.۱ - ردّ توحید ۴.۱.۱ - خوف حضرت شعیب ۴.۱.۲ - خوف حضرت نوح ۴.۱.۳ - خوف پیامبر اسلام ۴.۱.۴ - خوف حضرت هود ۴.۲ - کم‌فروشی ۴.۳ - گناه ۵ - پانویس ۶ - منبع ۱ - خائفان از عذاب۱.۱ - دعوت‌كنندگان به توحيددعوتکنندگان به توحید، خود بيمناك از عذاب الهى: أُولئِكَ الَّذِينَ يَدْعُونَ يَبْتَغُونَ إِلى رَبِّهِمُ الْوَسِيلَةَ أَيُّهُمْ أَقْرَبُ وَ يَرْجُونَ رَحْمَتَهُ وَ يَخافُونَ عَذابَهُ إِنَّ عَذابَ رَبِّكَ كانَ مَحْذُوراً. ۱.۲ - مؤمن آل‌فرعون۱.۲.۱ - خوف از عذاب اقوام گذشتهخوف مؤمن آل‌فرعون بر قوم خود از گرفتار شدن به كيفرى همچون عذاب اقوام پيشين: وَ قالَ رَجُلٌ مُؤْمِنٌ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَكْتُمُ إِيمانَهُ ... وَ قالَ الَّذِي آمَنَ يا قَوْمِ إِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ مِثْلَ يَوْمِ الْأَحْزابِ مِثْلَ دَأْبِ قَوْمِ نُوحٍ وَ عادٍ وَ ثَمُودَ وَ الَّذِينَ مِنْ بَعْدِهِمْ وَ مَا اللَّهُ يُرِيدُ ظُلْماً لِلْعِبادِ. ۱.۲.۲ - خوف از عذاب قیامتترس مؤمن آل‌فرعون بر قوم خود از دچار شدن به عذاب قيامت: وَ قالَ رَجُلٌ مُؤْمِنٌ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَكْتُمُ إِيمانَهُ ... وَ يا قَوْمِ إِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ يَوْمَ التَّنادِ. ۱.۳ - حضرت ابراهیمترس و نگرانى ابراهیم علیه‌السلام از گرفتار شدن آزر به عذاب الهى: وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ إِبْراهِيمَ إِنَّهُ كانَ صِدِّيقاً نَبِيًّا إِذْ قالَ لِأَبِيهِ ... يا أَبَتِ إِنِّي أَخافُ أَنْ يَمَسَّكَ عَذابٌ مِنَ الرَّحْمنِ فَتَكُونَ لِلشَّيْطانِ وَلِيًّا. ۱.۴ - پیامبر اسلامترس پیامبر صلیاللهعلیهوآله از عذاب روز بزرگ و ابتلاى روى‌گردانندگان از استغفار و توبه به آن: أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا اللَّهَ إِنَّنِي لَكُمْ مِنْهُ نَذِيرٌ وَ بَشِيرٌ وَ أَنِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ يُمَتِّعْكُمْ مَتاعاً حَسَناً إِلى أَجَلٍ مُسَمًّى وَ يُؤْتِ كُلَّ ذِي فَضْلٍ فَضْلَهُ وَ إِنْ تَوَلَّوْا فَإِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ عَذابَ يَوْمٍ كَبِيرٍ. ۱.۵ - حضرت هود••• ترس هود علیه‌السلام از گرفتار شدن قوم تكذيب‌گر و بى‌تقواى خود به عذاب روز قيامت: كَذَّبَتْ عادٌ الْمُرْسَلِينَ إِذْ قالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ هُودٌ أَ لا تَتَّقُونَ إِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ عَذابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ. ••• بيم هود علیه‌السلام بر قوم مشرك خود از عذاب روزى بزرگ: وَ اذْكُرْ أَخا عادٍ إِذْ أَنْذَرَ قَوْمَهُ بِالْأَحْقافِ وَ قَدْ خَلَتِ النُّذُرُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا اللَّهَ إِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ عَذابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ قالُوا أَ جِئْتَنا لِتَأْفِكَنا عَنْ آلِهَتِنا فَأْتِنا بِما تَعِدُنا إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِينَ. ۱.۶ - نمازگزارانترس نمازگزاران از عذاب پروردگار: إِلَّا الْمُصَلِّينَ وَ الَّذِينَ هُمْ مِنْ عَذابِ رَبِّهِمْ مُشْفِقُونَ. ۲ - آثار خوف از عذاب۲.۱ - اطعامترس از عذاب قيامت، انگيزه ابرار در اطعام خالصانه مسکین، یتیم و اسیر: وَ يُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلى حُبِّهِ مِسْكِيناً وَ يَتِيماً وَ أَسِيراً إِنَّما نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لا نُرِيدُ مِنْكُمْ جَزاءً وَ لا شُكُوراً إِنَّا نَخافُ مِنْ رَبِّنا يَوْماً عَبُوساً قَمْطَرِيراً. ۲.۲ - عبرت‌آموزى۲.۲.۱ - عبرت از کیفر مجرمانترس از عذاب دردناك، زمينه عبرت‌آموزى از كيفر مجرمان: قالُوا إِنَّا أُرْسِلْنا إِلى قَوْمٍ مُجْرِمِينَ لِنُرْسِلَ عَلَيْهِمْ حِجارَةً مِنْ طِينٍ مُسَوَّمَةً عِنْدَ رَبِّكَ لِلْمُسْرِفِينَ وَ تَرَكْنا فِيها آيَةً لِلَّذِينَ يَخافُونَ الْعَذابَ الْأَلِيمَ. ۲.۲.۲ - عبرت از کیفر ستمگرانکیفر ستمگران، مايه عبرت‌آموزى بيمناكان از عذاب آخرت: وَ كَذلِكَ أَخْذُ رَبِّكَ إِذا أَخَذَ الْقُرى وَ هِيَ ظالِمَةٌ إِنَّ أَخْذَهُ أَلِيمٌ شَدِيدٌ إِنَّ فِي ذلِكَ لَآيَةً لِمَنْ خافَ عَذابَ الْآخِرَةِ ذلِكَ يَوْمٌ مَجْمُوعٌ لَهُ النَّاسُ وَ ذلِكَ يَوْمٌ مَشْهُودٌ. ۲.۳ - فرار از جنگفرار شیطان از جنگ بدر، به دليل ترس از گرفتار شدن به عذاب الهی: وَ إِذْ زَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطانُ أَعْمالَهُمْ وَ قالَ لا غالِبَ لَكُمُ الْيَوْمَ مِنَ النَّاسِ وَ إِنِّي جارٌ لَكُمْ فَلَمَّا تَراءَتِ الْفِئَتانِ نَكَصَ عَلى عَقِبَيْهِ وَ قالَ إِنِّي بَرِي‌ءٌ مِنْكُمْ إِنِّي أَرى ما لا تَرَوْنَ إِنِّي أَخافُ اللَّهَ وَ اللَّهُ شَدِيدُ الْعِقابِ. شأن نزول اين آيه، جنگ بدر است. ۲.۴ - قتل حضرت موسىترس مؤمن آل‌فرعون از گرفتار شدن قوم خود به عذاب خداوند در صورت قتل موسی علیه‌السلام: وَ قالَ رَجُلٌ مُؤْمِنٌ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَكْتُمُ إِيمانَهُ أَ تَقْتُلُونَ رَجُلًا أَنْ يَقُولَ رَبِّيَ اللَّهُ وَ قَدْ جاءَكُمْ بِالْبَيِّناتِ مِنْ رَبِّكُمْ وَ إِنْ يَكُ كاذِباً فَعَلَيْهِ كَذِبُهُ وَ إِنْ يَكُ صادِقاً يُصِبْكُمْ بَعْضُ الَّذِي يَعِدُكُمْ إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي مَنْ هُوَ مُسْرِفٌ كَذَّابٌ وَ قالَ الَّذِي آمَنَ يا قَوْمِ إِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ مِثْلَ يَوْمِ الْأَحْزابِ مِثْلَ دَأْبِ قَوْمِ نُوحٍ وَ عادٍ وَ ثَمُودَ وَ الَّذِينَ مِنْ بَعْدِهِمْ وَ مَا اللَّهُ يُرِيدُ ظُلْماً لِلْعِبادِ وَ يا قَوْمِ إِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ يَوْمَ التَّنادِ. ۲.۵ - مانع اجابت مشركانترس پیامبر صلیاللهعلیهوآله از عذاب آخرت، مانع پاسخ مثبت دادن به درخواست مشركان در تغيير و تبدیل قرآن: وَ إِذا تُتْلى عَلَيْهِمْ آياتُنا بَيِّناتٍ قالَ الَّذِينَ لا يَرْجُونَ لِقاءَنَا ائْتِ بِقُرْآنٍ غَيْرِ هذا أَوْ بَدِّلْهُ قُلْ ما يَكُونُ لِي أَنْ أُبَدِّلَهُ مِنْ تِلْقاءِ نَفْسِي إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا ما يُوحى إِلَيَّ إِنِّي أَخافُ إِنْ عَصَيْتُ رَبِّي عَذابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ. ۳ - پاداش خوف از عذاب۳.۱ - تكريمخوف از عذاب پروردگار، سبب و مورد تكريم قرار گرفتن در بهشت: وَ الَّذِينَ هُمْ مِنْ عَذابِ رَبِّهِمْ مُشْفِقُونَ إِنَّ عَذابَ رَبِّهِمْ غَيْرُ مَأْمُونٍ أُولئِكَ فِي جَنَّاتٍ مُكْرَمُونَ. ۳.۲ - سرورسرور و شادمانی مؤمنان از جانب خدا، اثر و پيامد خوف از عذاب قیامت: إِنَّ الْأَبْرارَ يَشْرَبُونَ مِنْ كَأْسٍ كانَ مِزاجُها كافُوراً إِنَّا نَخافُ مِنْ رَبِّنا يَوْماً عَبُوساً قَمْطَرِيراً فَوَقاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذلِكَ الْيَوْمِ وَ لَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَ سُرُوراً. ۳.۳ - مصونيّت از كيفرخوف ابرار از عذاب سخت قيامت، موجب مصونيّت آنان از شرّ کیفر اخروی: إِنَّ الْأَبْرارَ يَشْرَبُونَ مِنْ كَأْسٍ كانَ مِزاجُها كافُوراً إِنَّا نَخافُ مِنْ رَبِّنا يَوْماً عَبُوساً قَمْطَرِيراً فَوَقاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذلِكَ الْيَوْمِ وَ لَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَ سُرُوراً. ۴ - عوامل خوف از عذاب۴.۱ - ردّ توحيد۴.۱.۱ - خوف حضرت شعیبخوددارى از پذيرش توحید، موجب ترس شعیب علیه‌السلام از عذاب شدن قومش در قيامت: وَ إِلى مَدْيَنَ أَخاهُمْ شُعَيْباً قالَ يا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ ما لَكُمْ مِنْ إِلهٍ غَيْرُهُ وَ لا تَنْقُصُوا الْمِكْيالَ وَ الْمِيزانَ إِنِّي أَراكُمْ بِخَيْرٍ وَ إِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ عَذابَ يَوْمٍ مُحِيطٍ. ۴.۱.۲ - خوف حضرت نوحنپذيرفتن دعوت توحيدى از سوى قوم نوح سبب ترس آن حضرت از گرفتار شدن آنان به عذاب دردناك قيامت: ۱. لَقَدْ أَرْسَلْنا نُوحاً إِلى قَوْمِهِ فَقالَ يا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ ما لَكُمْ مِنْ إِلهٍ غَيْرُهُ إِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ عَذابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ. ۲. وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا نُوحاً إِلى قَوْمِهِ إِنِّي لَكُمْ نَذِيرٌ مُبِينٌ أَنْ لا تَعْبُدُوا إِلَّا اللَّهَ إِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ عَذابَ يَوْمٍ أَلِيمٍ. ۴.۱.۳ - خوف پیامبر اسلاماعراض از توحید و دعوت حق، سبب ترس پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله از عذاب شدن اعراض‌کنندگان کافر در قيامت: أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا اللَّهَ إِنَّنِي لَكُمْ مِنْهُ نَذِيرٌ وَ بَشِيرٌ وَ أَنِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ يُمَتِّعْكُمْ مَتاعاً حَسَناً إِلى أَجَلٍ مُسَمًّى وَ يُؤْتِ كُلَّ ذِي فَضْلٍ فَضْلَهُ وَ إِنْ تَوَلَّوْا فَإِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ عَذابَ يَوْمٍ كَبِيرٍ. ۴.۱.۴ - خوف حضرت هودانکار توحید از سوى مشرکان، موجب بیم هود علیه‌السلام از عذاب شدن آنان در قيامت: وَ اذْكُرْ أَخا عادٍ إِذْ أَنْذَرَ قَوْمَهُ بِالْأَحْقافِ وَ قَدْ خَلَتِ النُّذُرُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا اللَّهَ إِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ عَذابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ قالُوا أَ جِئْتَنا لِتَأْفِكَنا عَنْ آلِهَتِنا فَأْتِنا بِما تَعِدُنا إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِينَ. ۴.۲ - كمفروشىترس شعیب علیه‌السلام از كيفر قومش در قيامت به دليل کم‌فروشی: وَ إِلى مَدْيَنَ أَخاهُمْ شُعَيْباً قالَ يا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ ما لَكُمْ مِنْ إِلهٍ غَيْرُهُ وَ لا تَنْقُصُوا الْمِكْيالَ وَ الْمِيزانَ إِنِّي أَراكُمْ بِخَيْرٍ وَ إِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ عَذابَ يَوْمٍ مُحِيطٍ. ۴.۳ - گناهترس پیامبر صلیاللهعلیهوآله از عذاب روز قیامت در صورت ارتکاب گناه: قُلْ إِنِّي أَخافُ إِنْ عَصَيْتُ رَبِّي عَذابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ. ۵ - پانویس۶ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۰، ص۲۱۰، برگرفته از مقاله «خوف از عذاب». |